Bli betre kjent med gravplassane.
Gravplassen er ein viktig stad for pårørande. Det er ein stad for ettertanke. For mange i sorg er det å besøke gravene til sine kjære ein viktig del av tilarbeiding av sorg. Fleire andre behov er også knytt til gravplassane. Vi opplever ofte at slekt og vener som kjem utanbys frå kjem for å finne graver. Andre har nettopp mista nokon og vil sjå gravplassen før gravferda.
Borgund kyrkjegard
Nord for Borgund kyrkje er det avdekka eit gravfelt med graver som er eldre enn den eldste steinkyrkja. Det har altså vore gravplass her i omlag 1000 år. I dag ligg kyrkja i sentrum av kyrkjegarden. Det er problem med utviding av kyrkjegarden grunna alle fornfunna i området.
Harøy gravplass
Gravplassen ligg like ved Harøy kyrkje.
Hatlehol gravlund
Etter kvart som gravplassane i sentrum vart fylt opp vart det behov for ein ny gravplass i indre bydel. I 1978 tok ein i bruk Hatlehol gravlund som ligg aust for Blindheim stadion. I det same området er det regulert inn tomt for ei framtidig Hatlehol kyrkje. Gravlunden har eige felt for muslimar, og er under utviding mot vest.
Moa urnelund
Dette er den nyaste gravplassen i Ålesund kyrkjelege fellesråd, lokalisert rett ved Spjelkavik kyrkje. Moa urnelund er som namnet tilseier utelukkande regulert til oskeurner. Her finn ein også namna minnelund. Dette er eit alternativ for dei som ikkje ynskjer gravstein og stellbed. Moa urnelund vart teken i bruk i 2018.
Myklebust gravplass
Gravplassen ligg på Harøya i Sandøy kommune, og vart etablert i 1926.
Foto: Solfrid Husøy
Nordre Gravlund
Folketalet i Ålesund vaks kraftig frå midten av 1800-talet, og det vart etter kvart bruk for ein større kyrkjegard. Sjølve byen var ikkje stor av utstrekning, her var mykje fjellgrunn og skrinn jord - og valet fall på området «nordenom Axlen», på baksida av byfjellet Aksla.
Den nye kyrkjegarden vart teken i bruk i 1879, og var i bruk fram til siste verdskrigen. I fleire år var denne kyrkjegarden vanstelt, sjølv om ein stor del av byens befolkning var gravlagt her. På slutten av 1980-talet vart denne kyrkjegarden rusta opp. Dei fleste gravene er sletta, men ein har teke vare på mange av dei gamle gravminna og sett dei opp langs kyrkjegardsmuren. Det er ikkje lenger samsvar mellom gravminne og gravstad, men gravminna fortel oss om ein del av dei som er gravlagde på denne kyrkjegarden. Kulturhistorisk er det viktig å ta vare på ulike gravminner - ikkje berre dei kostbare og prangende gravminna, men også gravstøtter sett opp over vanlege folk.
Nørve gravplass
Etter at dei to gravplassane i Ålesund sentrum tok til å bli fulle, vart Nørve gravplass i 1903 teke i bruk som ny gravplass for Ålesund. Den nye gravplassen lå på den tida utanfor bygrensa, men vart inkludert i Ålesund by ved byutvidinga i 1923.
Nørve gravplass ligg på sørsida av vegen ved NTNU i Fogdegården.
Ona/Husøy gravplass
Gravplassen ligg på Husøya i Sandøy kommune. Gravplassen vart tat i bruk i 1922, og er omgitt av eit steingjerde. Ved inngangen står eit klokketårn. Sør for gravplassen, på Porkeneshaugen, er det tre gravrøyser frå bronsealderen.
Foto: Solfrid Husøy
Sandøy gravplass
Gravplassen ligg ved Sandøy kyrkje.
Skodje kyrkjegard
Skodje kyrkjegard ligg ved Skodje kyrkje frå 1860. Kyrkjegarden vart sist utvida i 2013.
Slotsvik kyrkjegard
Den første jordfestinga på den nye kyrkjegarden i Slotsvika på Ellingsøya var i 1981. Denne kyrkjegarden ligg i tilknytning til Ellingsøy kyrkje.
Vestre kirkegård
På nordsida av Ålesund kirke ligg Vestre kirkegård. Dette var den første kyrkjegarden for Ålesund by, teken i bruk i 1855 - samtidig som den første kyrkja stod ferdig. Det er skrinn jord på Aspøya, og for å fylle opp kyrkjegarden måtte ein fylle på med mold. Det er interessant å merke seg at ålesundarane vart gravlagd i «spansk jord». I spansketida (første tiåra frå 1835 og utover) var det differensial-toll i Spania, slik at det var høgare toll på varer innført til Spania på båtar som ikkje var spanske. Dette førte til at klippfisken vart henta av spanske skuter i Ålesund - i staden for å bli omlasta i Bergen. Dei spanske skutene siglde utan varer nordover, og for å sikre båten mot kollsigling måtte dei ha ballast i botnen av skuta. Som ballast brukte dei spansk jord. Før dei tok om bord varer tok dei ballasten ut av båtane, og mange ålesundske hagar - og altså kyrkjegarden - vart fylt opp med «spansk jord».
Kyrkjegarden er no «rydda» på den måten at eldre gravminne er tekne bort. Ein har valt å behalde dei mest verdfulle gravminna - vurdert ut frå kulturhistorisk og lokalhistorisk verdi. Her står soleis att nokre flotte gravmonument av ulik utforming - både jern og stein - og vi finn graver som høyrer til fabrikkeigar O.A. Devold og Rønneberg-familien. Spesielt interessant er minnesmerket over Peder Knudsen som var organist i Ålesund, og som har laga meldodien til den kjende julesongen «Jeg er så glad hver julekveld» med tekst av Marie Wexelsen (1859). Kyrkjegarden er frå 1994 teke i bruk til nedsetjing av oskeurner.
Ørskog kyrkjegard
Ørskog kyrkjegard ligg ved Ørskog kyrkje, ei langkyrkje i tre frå 1873.
Øvre gravlund og Nedre gravlund
Ålesund kommune kjøpte allereie i 1920 heile den gamle Fogdegården på Nørve - sjølv om området låg utanfor bygrensa fram til 1923. Etter kvart vart det behov for meir areal til kyrkjegard, og i 1926 vart Øvre gravlund lengst i nord teke i bruk. Nedre gravlund - amfiet nedanfor Krematoriet - vart teke i bruk i 1935. Denne kyrkjegarden vart hovudgravplassen i Ålesund fram til han i 1978 vart avlasta av den nye kyrkjegarden aust for Blindheim stadion: Hatlehol gravplass.
På Øvre gravlund finn vi mellom anna eit minnesmerke over dei som fall i siste verdskrigen, og ei rad med graver til slike som gav livet sitt i kamp for fred og fridom.
Søk for å finne gravlagde.